1. Javada ArrayList klass, u ma’lumotlarni yig’ishda dinamik massivdan foydalanadi. ArrayList AbstractList’dan nasl oladi va List ni implement qiladi.
2. Javada ArrayList klass dublikat elementlarni ham saqlashi mumkin.
3. Javada ArrayList klass tartib bilan elementlarni yozadi(index ketma-ketligi).
4. Javada ArrayList klass sinxron emas.
5. Javada ArrayList klassi ixtiyoriy kirishga (ixtiyoriy indexdagi elementni olish) ruxsat beradi chunki u asosi index bo’lgan massivda ishlaydi.
Java ArrayList klassida ma’lumotlarni boshqarish(o’chirish, yozish) sekin chunki elementlarni ko’chirish-o’tish jarayonlari ko’p sodir bo’ladi.
Javada umumiy(generic) bo’lmagan va umumiy(generic) bo’lgan to’plam(collection)lar
Javada umumiy bo’lmagan to’plam(collection)lar JDK 1.5 dan boshlab qo’shilgan.
Umumiy to’plam(collection)lar sizga faqat bir turdagi obyektlar bilan ishlashga ruhsat beradi.
Umumiy bo’lmagan arraylist yaratishga misol:
ArrayList al=new ArrayList();//umumiy bo’lmagan array list yaratish
Umuumiy bo’lgan arraylist yaratishga misol:
ArrayList<String> al=newArrayList<String>();//umumiy arraylist
Umumiy to’plam(collection)lar maxsus (<>) belgi bilan yaratiladi. Bunda ArrayList faqat bir turdagi obyektlar bilan ishlashini bildiradi. Agar biz boshqa turdagi obyektni qo’shsak compile time error xatolik beradi
ArrayListga misol:
- import java.util.*;
-
- class TestCollection1{
-
-
-
- ArrayList<String> al=new ArrayList<String>();// arraylist yaratildi
-
- al.add("Zafar");//obyekt qo’shilyapti
-
- al.add("Jalol");
-
- al.add("Fayzullo");
-
-
- while(itr.hasNext()){
-
-
- }
-
- }
-
- }
Ekranda:
Zafar
Jalol
Fayzullo
Javada to’plam(collection)larni iterate(tartib blan sanash)ni ikki xil usuli bor:
1. Iterator interface orqali
2. For-each orqali
Yuqoridagi misol iterator orqali elementlarni chiqarishga misol bo’ladi.
For-each oraqil iterate (tartib blan sanash) qilish
Ekaranda :
Zafar
Jalol
Fayzullo
ArrayList da saralash usullari
1. Yuqoridan quyiga qarab
2. Quyidan yuqoriga qarab
Yuqoridan quyiga qarab saralshga misollar
Sting turdagi ArrayList yaratamiz va undagi ma’lumotlarni saralaymiz
- import java.util.*;
-
- public class Details {
-
-
-
- ArrayList<String> listofcountries = new ArrayList<String>();
-
- listofcountries.add("India");
-
- listofcountries.add("US");
-
- listofcountries.add("China");
-
- listofcountries.add("Uzbekistan");
-
-
- /* Saralanmagan ro'yhat */
-
-
-
-
- }
-
-
- /* Saralash ifodasi */
-
-
-
- /* Saralangan ro'yhat */
-
-
-
-
- }
-
- }
-
- }
Ekranda
Saralashdan oldin:
India
US
China
Uzbekistan
Saralashdan keyin:
China
India
US
uzbekistan
Integer sortga misol:
- import java.util.*;
-
- public class ArrayListOfInteger {
-
-
-
- ArrayList<Integer> arraylist = new ArrayList<Integer>();
-
- arraylist.add(11);
-
- arraylist.add(2);
-
- arraylist.add(7);
-
- arraylist.add(3);
-
- /* ArrayList saralashdan avval */
-
-
- for(int counter: arraylist){
-
-
- }
-
-
- /* Collections.sort 'dan foydalanib arrayList ni saralash*/
-
-
-
- /* ArrayList saralashdan keyin*/
-
-
- for(int counter: arraylist){
-
-
- }
-
- }
-
- }
Ekranda:
Saralashdan oldin::
11
2
7
3
Saralashdan keyin:
2
3
7
11
Quyidan yuqoriga qarab saralash
Bu usulda elementlar quyi qisimdan yuoqri qisimga qarab saralanadi yani z dan a ga qarab
- import java.util.*;
-
- public class Details {
-
-
-
- ArrayList<String> arraylist = new ArrayList<String>();
-
- arraylist.add("AA");
-
- arraylist.add("ZZ");
-
- arraylist.add("CC");
-
- arraylist.add("FF");
-
-
- /* Saralanmagan List: ArrayList saralash avvalgi tarkibi */
-
-
-
-
- }
-
-
- /* Kamayish tartibida saralash */
-
-
-
- /* Sorted List in reverse order*/
-
-
-
-
- }
-
- }
-
- }
Ekranda:
Saralashdan oldin:
AA
ZZ
CC
FF
Saralangandan keyin:
ZZ
FF
CC
AA
ArrayListda obyektlar bilan ishlash
- class Student{
-
- int rollno;
-
- String name;
-
- int age;
-
-
- this.rollno=rollno;
-
- this.name=name;
-
- this.age=age;
-
- }
-
- }
-
- import java.util.*;
-
- public class TestCollection3{
-
-
-
- Student s1=new Student(101,"Zafar",23);
-
- Student s2=new Student(102,"Aziz",21);
-
- Student s2=new Student(103,"Jalol",25);
-
-
- ArrayList<Student> al=new ArrayList<Student>();
-
- al.add(s1);// Student klass obyekti qo’shilyapti
-
- al.add(s2);
-
- al.add(s3);
-
-
-
- while(itr.hasNext()){
-
- Student st=(Student)itr.next();
-
-
- }
-
- }
-
- }
Ekranda:
101 Zafar 23
102 Aziz 21
103 Jalol 25
addAll() funksiyasi ya’ni ikkita listni bir-biri bilan qo’shishga doir misol:
- importutil.*;
-
- classTestCollection4{
-
-
- ArrayList<String> al=new ArrayList<String>();
-
- add("Aziz");
-
- add("Zafar");
-
- add("Jalol");
-
- ArrayList<String> al2=newArrayList<String>();
-
- add("Fayzullo");
-
- add("Jamshid");
-
- addAll(al2);
-
-
- while(itr.hasNext()){
-
- out.println(itr.next());
-
- }
-
- }
-
- }
Ekranda :
Aziz
Zafar
Jalol
Fayzullo
Jamshid
Massivni ArrayListga qo’shishga doir ba’zi usullar
- import java.util.*;
-
-
- public class ArrayToArrayList {
-
-
- /*ArrayList e'lon qilish va qiymat berish*/
-
- /*Array ni ArrayList'ga o'girish */
Ekranda:
Andijon
Namangan
Farg’ona
Qo’qon
Pop
Chust
Collections.addAll funksiyasidan foydalanib massivni Arraylist’ga qo’shish
- import java.util.*;
-
-
- public class Example2 {
-
-
-
- /*ArrayList e'lon qilish va qiymat berish*/
-
- /*ArrayList e'lon qilish*/
- ArrayList<String> arraylist= new ArrayList<String>();
-
- /*O'girish*/
-
- /*o'girilgan List ga yangi element qo'shish*/
- arraylist.add("String1"); arraylist.add("String2");
-
- /*massiv ro'yhatini ko'rsatish*/
- }
- }
- }
Ekranda:
Hi
Hello
Howdy
Bye
String1
String2
Collection ning methodlaridan foydalanmasdan oddiy sikil yordamida qo’shish
- import java.util.*;
-
-
- public class Details {
-
-
-
- /*ArrayList e'lon qilindi*/
-
- ArrayList<String> arraylist= new ArrayList<String>();
-
-
- /*Array qiymatlashtirildi*/
-
-
-
- /*array.length massivda ko'rsatib turilgan
- elementlar sonini qaytaradi*/
-
Ekranda:
Text1
Text2
Text3
Text4
Endi esa yozgan jarayonlarimizni teskarisi yani ArrayListdan massivaga o’girish usullariga doir misollar
Collection ning methodlaridan foydalanilmagan holda ArrayListni massivga o’girish
- import java.util.*;
-
-
- public class ArrayListTOArray {
-
-
-
- /*ArrayList e'lon qilish va qiymat berish*/
- ArrayList<String> arrlist= new ArrayList<String>(); arrlist.add("String1"); arrlist.add("String2"); arrlist.add("String3"); arrlist.add("String4");
-
-
- /*ArrayList dan Array ga o'girish */
Ekranda:
String1
String2
String3
String4
toArray funksiyasidan foydalanib list’ni massivga o’girish
- import java.util.*;
-
- public class Example {
-
-
- /*ArrayList e'lon qilish va qiymat berish*/
-
- ArrayList<String> friendsnames= new ArrayList<String>();
-
- friendsnames.add("Aziz");
-
- friendsnames.add("Zafar");
-
- friendsnames.add("Jalol");
-
- friendsnames.add("Fayzullo");
-
- /*ArrayList dan Array ga o'girish */
-
-
- /*Array elementlarini ko'rsatish*/
-
-
-
- }
-
- }
-
- }
Ekranda:
Aziz
Zafar
Jalol
Fayzullo
G'ayratjon Rayimjonovning so'nngi maqolalari (hammasini ko'rish)
- Javada Stringlar - 14/06/2017
- Javada Map - 21/03/2017
- Javada Set - 26/12/2016